Flagi, bandery, proporce

Flagi, bandery, proporce

1108

Dołącz do grupy
1108
Zobacz wszystkie dyskusje

HOLANDIA 1581-1795

Karrex
Karrex Dyskusja rozpoczęta przez Karrex 13 lat temu
Grupy
Inne grupy w kategorii:
Ogólna
Zobacz Wszystkie grupy
Najnowsze dyskusje
Użytkownicy
Zobacz wszystko (13)
Album zdjęć
Wyświetl wszystkie albumy (2)

Republika Zjednoczonych Prowincji, 1581-1795

Republika Zjednoczonych Prowincji (rzadziej: Republika Siedmiu Zjednoczonych Prowincji Niderlandzkich, niderl. - De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden) – republika założona przez 7 protestanckich prowincji północnych Niderlandów (Holandia, Zelandia, Utrecht, Groningen, Geldria, Overijssel, Fryzja), które po zawarciu unii utrechckiejzdetronizowały w 1581 króla Hiszpanii Filipa II.



Herb




Nowe państwo (republika została oficjalnie proklamowana w 1588 roku) przybrało charakter protestancki kalwiński. Po zamordowaniu Wilhelma Orańskiego (1584) tytuł namiestnika oraz naczelne dowództwo otrzymał jego syn Maurycy z Nassau, który kontynuował wojnę z Hiszpanią. W 1609 r. nastał dwunastoletni rozejm, po którym rozpoczęła się kolejna wojna. W pokoju westfalskim 1648 Hiszpania uznała niepodległość Zjednoczonych Prowincji. Od końca XVI w. Prowincje przeżywały rozkwit - do miast holenderskich przeniósł się handel zamorski, powstały nowe kompanie handlowe między innymi takie jak: Holenderska Kompania Wschodnioindyjska, Holenderska Kompania Zachodnioindyjska. Republika Zjednoczonych Prowincji bierze udział wraz z takimi potęgami ówczesnej Europy jak Anglia czy Francja w kolonizacji Ameryki Północnej. Holandia posiadała także sławy nauki i sztuki np. Rembrandta, Grotiusa, Huygensa. Obszar północnych protestanckich Niderlandów stanowi obecnie terytorium państwa Holandii (oficjalna nazwa: Królestwo Niderlandów). Głową państwa jest królowa z dynastii orańskiej (Oranje-Nassau), potomek Wilhelma Orańskiego. Kres Republiki poprzedził w Holandii wybuch wojny domowej (1785-1787) pomiędzy frakcją "patriotów" a oranżystami. Interweniowały wówczas Prusy, które przywróciły Orańczykom dziedziczny tron. Republika Zjednoczonych Prowincji ostatecznie upadła, kiedy Holandia została zajęta przez rewolucyjne wojska francuskie, podczas walk z koalicją antyfrancuską. Wówczas, 19 stycznia 1795 roku, została proklamowana Republika Batawska - dzień po opuszczeniu kraju przez namiestnika Wilhelma V Orańskiego. Dopiero po kongresie wiedeńskim ród Oranje-Nassau mógł odzyskać zagarnięty tron.

Holenderska Kompania Wschodnioindyjska

(Vereenigde Oostindische Compagnie lub VOC, w niderlandzkim, dosłownie "Zjednoczona Kompania Wschodnioindyjska"), powstała 20 marca 1602 r., na bazie uchwały parlamentu Republiki Zjednoczonych Prowincji (dzisiejsza Holandia), gwarantującej monopol na działalność kolonialną w Azji.



Był to pierwszy na świecie koncern międzynarodowy oraz pierwsza na świecie kompania wypuszczająca akcje, papiery wartościowe, dla finansowania swojej działalności. Najstarsza zachowana akcja wyemitowana przez Kompanię pochodzi z 9 września 1606. Kompania dzieliła się na sześć "kamer", z głównymi siedzibami w: Oostindisch Huis (Amsterdam), Middelburg (dla Zelandii), Enkhuizen, Delft, Hoorn i Rotterdamie. Delegaci z poszczególnych "kamer" obradowali jako "Heeren XVII" (siedemnastu Lordów).
VOC-Amsterdam

Kompania ustanowiła swoje faktorie w Batawii na Jawie (dzisiejsza Dżakarta, Indonezja), na Wyspach Korzennych (Moluki), w Japonii na wybrzeżu Nagasaki (Dejima). Kompania handlowała srebrem wydobywanym w hiszpańskich kopalniach w Peru, miedzią wydobywaną w Japonii, tekstyliami z Chin i Indii, ceramiką oraz pożądanymi w Europie przyprawami do potraw. Kompania odgrywała dużą rolę w przekazywaniu nowych idei i technologii z Europy do Azji, popierała misjonarzy chrześcijańskich. W 1640 r. kompania zdobyła port Galle w Sri Lanka od Portugalii, łamiąc monopol portugalski na handel cynamonem. W 1652 r. VOC założyła faktorię w Cape of Good Hope w Południowej Afryce dla uzupełnienia zapasów statków handlowych w drodze na Daleki Wschód. Faktoria ta stała się później kolonią Cape, gdzie osiedliło się wielu Holendrów i innych Europejczyków (dzisiejsza Republika Południowej Afryki).



VOC ustanowiła swe faktorie również w Iranie, Bangladeszu, Syjamie (dzisiejsza Tajlandia), Kantonie (dzisiejsze miasto Guangzhou w Chinach, w mieście tym posiadali swoją faktorię również Brytyjczycy), na wyspie Formoza (dzisiaj Tajwan, jednak w 1662 r. Holendrzy zostali usunięci z wyspy) oraz w południowych Indiach. W 1669 r. Holenderska Kompania Wschodnioindyjska była najbogatszą kompanią na świecie, posiadając ok. 150 statków handlowych, 40 okrętów, ok. 50 tys. pracowników, własną 10 tys. armię i wypłacając 40% dywidendy od swoich akcji. Kompania przez cały czas działalności była w konflikcie z Wielką Brytanią, konkurując z Brytyjską Kompanią Wschodnioindyjską. W XVIII w. VOC skoncentrowała się na Indiach Wschodnich. Po czterech wojnach Brytyjczyków ze Zjednoczonymi Prowincjami, czyli dzisiejszą Holandią (1780-1784), kompania popadła w kłopoty finansowe i w 1798 została rozwiązana. Na kongresie wiedeńskim w 1815 r. Indie Wschodnie zostały przyznane Królestwu Niderlandów (Holandii).

Holenderska Kompania Zachodnioindyjska

(niderl. West-Indische Compagnie, WIC) – holenderska kompania powstała 3 czerwca 1621 roku z nadania monopolu handlowego przez Republikę Zjednoczonych Prowincji. We wczesnym okresie kolonizacji Ameryk wyprawy odkrywcze były całkowicie prywatnymi inwestycjami finansowymi. W zamian za ryzyko inwestorzy otrzymywali od monarchy (lub lokalnych władz) prawo do monopolu na handel z nowo odkrytymi ziemiami. Podobnie było w przypadku Kompanii Zachodnioindyjskiej. Kompania miała szerokie uprawnienia, oprócz floty miała własną armię, mogła prowadzić wojny i zawierać traktaty pokojowe. Zajmowała się żeglugą i handlem głównie w Amerykach (łącznie z obszarem Pacyfiku) i zachodniej Afryce (od zwrotnika Raka do Przylądka Dobrej Nadziei). Zamysłem utworzenia takiej kompanii było wyeliminowanie wzajemnej konkurencji między wieloma już utworzonymi holenderskimi placówkami handlowymi. Miała ona duże znaczenie w holenderskiej kolonizacji Ameryk. Kompania Zachodnioindyjska wzorowana była na innej holenderskiej organizacji handlowej – Kompanii Wschodnioindyjskiej. Różnicą było to, że mogła podejmować zaczepne działania militarne, a nie tylko - jak VOC - w obronie "swoich interesów", bez aprobaty rządu Republiki Zjednoczonych Prowincji. Podobnie jak Kompania Wschodnioindyjska była podzielona na 5 oddziałów (kamers): Amsterdam, Middelburg, Rotterdam, Hoorn i Groningen. W zarządzie kompanii zasiadało 19 członków (Haaren XIX). Początki Kompanii Zachodnioindyjskiej były pomyślne. Utworzyła ona wiele nowych faktorii i kolonii. Do najważniejszych należały: Nowe Niderlandy (wraz z miastem Nowy Amsterdam – późniejszy Nowy Jork), Nowa Holandia (dzisiejsza Australia), Gujana Holenderska, Antyle Holenderskie i szereg innych wysepek na Karaibach. Główną siedzibą Kompanii na Karaibach była wyspa Curacao. W roku 1628 nadszedł sukces kiedy flota wojenna kompanii, pod dowództwem admirała Piet'a Hein'a zdobyła hiszpańską srebrną flotę z rocznym urobkiem tego kruszcu z meksykańskich kopalń. Handel odbywał się futrami (z Ameryki Północnej), cukrem (z Ameryki Południowej), a z Afryki pochodziły: złoto, kość słoniowa i niewolnicy, wykorzystywani do pracy na plantacjach Gujany Holenderskiej, czy Antyli Holenderskich. Później nadeszły lata niepowodzeń, utraty kolonii, faktorii, wypierania przez rywalizujące państwa. Ostatecznie Kompania zakończyła działalność w roku 1674, a na jej miejsce powstała nowa. Nadal kondycja jej była zła i została ona przejęta przez rząd holenderski w roku 1791, a w 1794 zlikwidowana.

Flagi VOC


Bandera podwójna 6 pasów


wariant 7 pasów


2 warianty 9 pasów



11 pasów

Nowa Holandia

niekiedy zwana także Nowe Niderlandy – kolonia holenderska założona w Ameryce Północnej u ujścia Rzeki Hudsona w 1614 i istniejąca do 1664 roku.



W 1614 roku wyprawa odkrywcza prowadzona przez kapitana Henry'ego Hudsona, i zorganizowana przez Kompanię Zachodnioindyjską, płynąc od południa, wzdłuż wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej, odkryła Zatokę Delaware. Jej gościnne wybrzeża stały się zaczątkiem holenderskiej kolonii. Już tego samego roku Holendrzy założyli dwie faktorie handlowe: Nowy Amsterdam na wyspie Manhattan (dzisiejszy Nowy Jork) i Fort Oranje w środkowym biegu Rzeki Hudsona (dzisiejsze Albany). Podstawą gospodarki kolonii był handel futrami prowadzony z Indianami z północy za pośrednictwem Irokezów. W 1629 wprowadzono także osadnictwo na feudalnej zasadzie senioratu. Nieprzystający do lokalnych potrzeb system, który miał być kopią feudalnych stosunków własnościowych typowych dla Europy, zakończył się fiaskiem. Rozwijało się natomiast indywidualne osadnictwo.

Godło Nowych Niderlandów




Władzę w kolonii sprawował Gubernator Generalny, wyznaczany przez radę nadzorczą kompanii. Nowa Holandia, która z czasem wchłonęła Nową Szwecję - inną kolonię istniejącą w tym samym rejonie, ostatecznie uległa naporowi brytyjskiemu. W 1664 brytyjska flota inwazyjna zajęła praktycznie nie bronioną kolonię, tworząc Nowy Jork. Ostatni Gubernator Nowej Holandii Peter Stuyvesant po nieskutecznych próbach oporu militarnego, pozostał w Ameryce zajmując się uprawą roli.

____________________________
Pozdrawiam
Karol
0