Wózek (łoże) służący do mocowania lufy i zapewnienia jej naprowadzania w płaszczyźnie poziomej do furt działowych (ambrazur). Laweta z rekonstruowanej L'Hermione
Przeszukując materiały dot. lawet, znalazłem w "Arming and Fitting of English Ships of War 1600-1815" rysunki.
Na rysunkach widać mniejsze tylne koła lawet. Wielkość tylnego uzależniona jest od krzywizny pokładu. Laweta powinna być w miarę poziomo. Różnica wysokości poziomu pokładu na długości lawety to różnica średnic.
Proporcje działa i lawety*: długość lufy (bez wingradu**) działa to 20 średnic kuli, koła: średnica = 3 średnice kuli, grubość = średnicy kuli, średnica osi = średnica kuli, odległość od końca osi do stojaka – 1,5 średnicy kuli łoże: grubość stojaka - średnica kuli grubość belek rozpórek z przodu i z tyłu - średnica kuli całkowita długość podstawy - długość działa od wingradu do osi czopu + 1,5 średnicy kuli _____________________ *) dane przesłał Sławek Kromer **) wingrad - grono
TALIE
W opisie talii pomogę sobie danymi z książki Historic Ship Models Wolframa zu Mondfelda:
Rysunek przedstawia kolejno: 1. Breeching; według Encyklopedii broni pod redakcją Davida Hardinga (wydawnictwo Penta, W-wa 1995) nazywana liną hamulcową, która służyła wyhamowaniu działa po wystrzale; 2. Gun tackle [pierwsza talia] - co do jej polskiej nazwy, to nie odważę się na improwizację. Służyła do przyciągania działa ku ambrazurze po jego załadowaniu; 3. Train tackle (talia transportowa) [druga talia] - służyła do odciągania działa od ambrazury (np. w przypadku niewypału). A teraz kolej na talię, którą przedstawię na kolejnym rysunku (oznaczona "A"):
Jest to talia służąca do regulacji klapy ambrazury, jej angielska nazwa to port tackle. Chyba oczywistym jest, że bez tej talii obsługa działa nie mogła być kompletna.
opracował Bartek
W w/w książce są przedstawione dwa typy talii (XVII - XIX w.): kontynentalne i brytyjskie
Jeżeli dysponujecie dokładnym opisem akcesoriów do obsługi działa (wycior, dobijak itp.) zapraszam do współpracy Znawców zagadnień związanych z artylerią XVIII w. dot. obsady (np. artylerzysta, działonowy itp.) również zapraszam.