KABESTAN

Kabestan w naszej kolekcji, podobnie jak w Sovereign of the Seas, został pominięty (co nie znaczy, że będzie w drugiej wersji, tej z Artisania Latina), bo z powodu braku w moim archiwum rzetelnego planu Le Soleil Royal trudno jednoznacznie stwierdzić, czy na widocznych pokładach był kabestan (mniejszy) czy nie i ewentualnie na którym.

Jeżeli ktoś pokusi się waloryzować model i chciałby wykonać kabestan, to tu zbieramy wszelkie informacje na temat.

Na dużych żaglowcach z XVII w. znajdowały się trzy (np. Vasa) lub dwa kabestany - główny (duży) zazwyczaj podwójny (to zależało od wielkości jednostki) umiejscowiony na pierwszym i drugim lub drugim i trzecim pokładzie i pomocniczy (mały - pojedynczy czasem też podwójny) na trzecim pokładzie lub forkasztelu. Więcej pewnie będzie w zeszytach kolekcji.
Do tej pory mieliśmy do czynienia z kabestanem wczesnego wieku XVII (szwedzki Vasa, angielski SotS) i z drugiej połowy wieku XVIII (hiszpański Santisima Trinidad i angielski Victory).
Teraz musimy zebrać materiały dot. francuskiego kabestanu z drugiej połowy XVII w.

Na początek grafiki francuskich kabestanów z XVIII w. ilustrujące mniejszy kabestan i duży - podwójny (być może tak wyglądały kabestany na Soleil Royal).


Gregory Franchetti - petit cabestan


Gregory Franchetti - grand cabestan

oraz zdjęcia dużego kabestanu z muzeum w Rochefort


Podwójny kabestan z muzem w Rochefort - z archiwum Joli



Na kopii grawiury z 1685 r. ze strony

https://www.antica-editio...troller=product



widać kabestan (mniejszy) na trzecim pokładzie działowym przed forkasztelem


kabestan mniejszy nr 8


Jest to trochę naciągane, gdyż rycina nie przedstawia Soleil Royal tylko 104-działowy admiralski okręt trójpokładowy. Co jednak świadczy, że okręt pierwszej rangi mógł mieć kabestan na widocznym pokładzie.

Również na grawiurze angielskiego liniowca z 1685 r. kabestan umiejscowiony jest w tym samym miejscu.



Jeżeli na śródokręciu będzie brak miejsca na kabestan (ze względu na składowane łodzie), to dość sporo jest go na forkasztelu.


rysunek z zestawu Mantua

forkasztel modelu Kazia

Z przykładów, które można znaleźć w necie wiemy, że umiejscowienie kabestanu na forkasztelu (kasztelu dziobowym) było praktykowane na mniejszych jednostkach, ale również na trójpokładowcach:



Batavia (1628)


na duńskim modelu Sophie-Amalia (1650)


Royal Louis, (1692)

I lepsza rycina planu 70-działowca (z nieco późniejszych czasów Commers de Marseille)




również na późniejszym hiszpańskim liniowcu modelu Real Carlos

I tyleż samo przykładów można znaleźć, że kabestany na liniowcach nie były widoczne, więc kto pozostawi model bez kabastanu też będzie to zgodne z epoką i "prawdą historyczną". Sugerując wykonanie kabestanu, chodzi mi o to, aby podnieść wizualny walor modelu.

I jeszcze ostatni przykład: na plastikowym modelu Hellera Soleil Royal pewnie z braku miejsca na śródokręciu Mirek też wykorzystał forkasztel.

http://www.koga.net.pl/fo...?p=56799#p56799



Zobacz też:
» KABESTAN XVII w.
http://www.koga.net.pl/grupy/viewdiscussion/204-KABESTAN+XVII+w.html?groupid=10
» [SotS] Kabestan XVII w. / Waloryzacja (2013-03-03)
_________________

Budowa kabestanu


Prosty kabestan z XVI i pocz. XVII w. (primitivo - z hiszpańskiej książki)


I z francuskiego portalu



Les principales parties du Cabestan sont / Główne części kabestanu:

- 1) La tête ou chapeau / Głowica (głowa lub kapelusz).
- 2) Les amelotes, amolettes, mortaises ou mortoises / Otwory na handszpaki.
- 3) La fusée / Trzon.
- 4) Les taquets de fusée / Żebra.
- 5) Les entremises de taquets de fusée / Węzłówki ożebrowania.
- 6) La cloche / Dzwon, trzon, wał.
- 7) Les élinguets / Zapadki.
- 8) Les taquets d'élinguets / Element zapadki
- 9) La mèche / Wał, dolna część trzonu.
- 10) Les amelotes, amolettes ou mortaises / Otwór na handszpaki.
- 11) Le pied ou bout de mèche / Stopa, pięta lub koniec trzonu.
- 12) Le pivot / Oś.
- 13) La pointe de pivot / Punkt obrotu.
- 14) L'écuelle, le saucier, l'assiette, la noix / Podstawa kabestanu (Miska, kiszonka, talerz, orzech).


handszpak

Budowę pokazałem w mojej relacji







Kabestan z XVIII/XIX w. (antiguo)




dwa kabestany angielskie


Wykonanie kabestanu nie jest trudne, przykłady z forum.
Dość "sympatyczny" kabestan wykonał kol. Borek do modelu Bellony - można się wzorować przy wykonie.

http://www.koga.net.pl/fo...?p=66701#p66701



Też podobny zrobiłem do modelu Santisima Trinidad

http://santisimatrinidad....php?p=2821#2821





» Kabestan liniowca
http://www.koga.net.pl/grupy/viewdiscussion/245-KABESTANY.html?groupid=4
» Kabestan XVIII, pocz. XIX w. /
Jak zrobić



Jak mógł wyglądać kabestan na Soleil Royal?


Najprawdopodobniej jak na L'Ambitieux oraz na pierwszej rycinie na początku tematu - niestety najbliższe francuskie przykłady, które mam będą z planów L'Ambitieux, 1692 i Le Saint Philippe, 1693





oraz z innych okrętów:

Główny kabestan - podwójny znajdował się na pierwszym i drugim pokładzie działowym





Mniejszy kabestan








Mam też przykład angielskiego kabestanu z HMS Prince, 1670



http://www.koga.net.pl/fo...?p=20553#p20553
https://www.modelships.de..._HMS_Prince.htm




Jeżeli zdecydujemy się na kabestan na forkasztelu wzorujemy się na pojedynczym mniejszym kabestanie, a jeżeli na śródokręciu to na górnym z podwójnego.

Kabestany z dwóch modeli 74-działowca wg monografii Boudriota.




i kabestany Tomka Aleksińskiego




_________________

Kabestany z neta




Trochę inwencji i można uzyskać zdobny kabestan

_________________