Re: HMS Royal William 1719
: 06 paź 2020, 04:42
ZABEZPIECZENIA (OSLONY) OKIEN GALERII RUFOWYCH W ZAGLOWCACH.
Niestety, po przeszukaniu madrych ksiazek, tudziez internetu, nie znalazlem niczego konkretnego na ten temat. Takze nigdy nie zetknalem sie z takim rozwiazaniem (poza tymi unoszonymi/opuszczanymi klapami na australijskiej replice Endeavour'a, ale to nie byla jednostka wojenna).
Moje prywatne przemyslenia na ten temat (odpowiadajace byc moze prawdzie, lub nie) sa takie:
- okrety wojenne z epoki zagla spedzaly tylko kilka procent swego zycia na bitwach morskich i wtenczas to byly narazone na artylerie przeciwnika. Prawda byla taka, ze dziob okretu, a zwlaszcza jego rufa byly zawsze strukturalnie najslabsze, ze wzgledu na liczne, dosc delikatne drewniane ich azurowe ozebrowanie i liczne powyginane elementy konstrukcji z obfitymi dekoracjami. Stad, bywalo tak, ze po bitwie cale rufy byly kompletnie zniszczone, strzaskane ogniem artyleryjskim wroga. Ale niekoniecznie to znaczylo, ze okret zatonal - gdy mogl sie przywlec do macierzystego portu/stoczni, reperowano uszkodzenia i dalej okret mogl sluzyc. Zabawa sie powtarzala...
- Okna na rufie, w razie koniecznosci, zdemontowywano i zamieniano je na dodatkowe luki dzialowe dla dzial, tzw. stern chasers, np. w sytuacji gdy okret uciekal goniacemu go przeciwnikowi i istniala koniecznosc dodatkowej obrony. Np. w kajucie Nelsona na hms Victory, jego hamak wisi podwieszony tuz obok jednego z dzial (mam takie zdjecie) . W sytuacji gdy zaistniala koniecznosc uzycia tego dziala, bezceremonialnie zdejmowano ow hamak i pan admiral musial ustapic miejsca owej kolubrynie. Podobnie rzecz sie miala z dzialami ustawionymi w wielkiej kajucie admiralskiej, zaraz obok stolu i krzesel posrodku. Okret bowiem nie zbudowano z mysla by stanowil on jakas wymyslna dekoracje, albo wehikul do przejazdzek morskich dla brytyjskiej arystokracji, ale wlasnie tylko i wylacznie jako plywajaca platforme do walenia z jej artylerii do wroga. Wszystko inne bylo drugoplanowe i sluzylo temu pierwszemu celowi. Gdyby teraz dodano takich wzmocnionych okiennic na ramy okienne, przy koniecznosci przemienienia ich na luki dzialowe, taki demontaz ich stanowilby jeszcze dodatkowa strate czasu, uciekalyby cenne sekundy...
- owczesna strategia walk na morzach polegala na tzw. strategii "linii" (stad nazwa okrety liniowe), tj. okrety obu stron, poustawiane jeden za drugim, przeplywaly wzdluz siebie w jakiejs odleglosci (~kilkuset metrow) i walily do siebie z artylerii. Im celniejsi byli artylerzysci, wiekszy kaliber i liczba dzial (tzw. broad side) i szybkostrzelnosc ich, tym przeciwnik otrzymywal wieksze uszkodzenia, wlacznie z kompletnym zniszczeniem okretu.
Anglicy koncentrowali sie przewaznie na ostrzale kadluba, tuz przy linii wodnej, by zmusic okret przeciwnika do zatoniecia. Francuzi zas ostrzeliwali omasztowanie i olinowanie wroga, by zniszczyc zdolnosc takiego okretu do manewrowania, po czym przejmowali go (abordaz) i brali na holu do swego macierzystego portu, by po jego odbudowaniu przejac go do wlasnej sluzby.
Takie przynajmniej bylo zalozenia obu stron.
Pierwszym z dowodcow ktory drastycznie zmienil taka strategie, byl wlasnie Nelson, ktory podczas slawetnej bitwy pod Trafalgarem nagle zdecydowal sie by, zamiast isc ze swymi okretami w tradycyjnej "linii", rownolegle do okretow francusko/hiszpanskich, przeciac ta linie pod katem prostym i wplywajac miedzy okrety wroga, tym samym uniemozliwiajac przeciwnikowi zaatakowanie jednostek brytyjskich, a jednoczesnie umozliwil wlasnym druzgocacy ostrzal dziobow i ruf okretow przeciwnika, ich piet Achillesowych - stad jego slynne zwyciestwo tamze. Francuzi i Hiszpanie byli oburzeni takim barbarzynstwem i ganili Nelsona za pogwalcenie wieloletnich tradycji morskich, ale... w ogolnym rozrachunku z historia liczy sie tylko ten kto odniosl zwyciestwo.
Po tej potyczce nikt juz nie bawil sie w jakies konwenanse i tak sterowal akcja podczas bitwy, by zwyciezyc. Termin "okrety liniowe" stracil juz wiec swe znaczenie, bo o jakiej linii mowimy?
Potem jeszcze podczas slynnej bitwy Jutlandzkiej w 1szej wojnie sw. tez zastosowano cos w rodzaju strategii "linii", ale obie strony - Brytyjczycy i Niemcy byli od siebie oddaleni znacznie dalej, a i potem, tym razem dowodca sil niemieckich adm. Scheer, zastosowal podobny do nelsonowskiego unik, ale w odwrotnym kierunku i wymknal sie znacznie potezniejszej flocie brytyjskiej, w miedzyczasie zadajac jej bolesne straty. Mimo, ze obie strony oglosily zwyciestwo (Niemcy, bo zadali Brytyjczykom wieksze straty, a Brytyjczycy, bo zachowali pole bitwy), to jednak strategiczne zwyciestwo przypadlo Niemcom - winiono potem bardzo adm. Jellicoe za nieudolnosc i zbytnia ostroznosc a Beatty za drugoplanowosc) Opinie byly i nadal sa w tej kwestii podzielone.
Ale, to historia...
W podsumowaniu, wydaje mi sie, ze byc moze w jakichs nielicznych przypadkach uzyto takich okiennic, ktore i tak chyba dawaly bardzo ograniczona ochrone przed kulami przeciwnika, bo te okiennice byly przeciez z drewna - ogolnie stosowanego materialu szkutniczego. Ale w przewazajacej ilosci przypadkow, chyba nie uzywano takich zabezpieczen - sluzba w marynarce zaglowej byla nader niebezpieczna i zycie ludzkie nie mialo wiekszej wagi a sluzylo do zwyciestw na morzach i poszerzaniu wplywow wlasnego monarchy...
Moze ktos z kolegow ma wlasne zdanie i pragnie sie nim z nami podzielic?
Niestety, po przeszukaniu madrych ksiazek, tudziez internetu, nie znalazlem niczego konkretnego na ten temat. Takze nigdy nie zetknalem sie z takim rozwiazaniem (poza tymi unoszonymi/opuszczanymi klapami na australijskiej replice Endeavour'a, ale to nie byla jednostka wojenna).
Moje prywatne przemyslenia na ten temat (odpowiadajace byc moze prawdzie, lub nie) sa takie:
- okrety wojenne z epoki zagla spedzaly tylko kilka procent swego zycia na bitwach morskich i wtenczas to byly narazone na artylerie przeciwnika. Prawda byla taka, ze dziob okretu, a zwlaszcza jego rufa byly zawsze strukturalnie najslabsze, ze wzgledu na liczne, dosc delikatne drewniane ich azurowe ozebrowanie i liczne powyginane elementy konstrukcji z obfitymi dekoracjami. Stad, bywalo tak, ze po bitwie cale rufy byly kompletnie zniszczone, strzaskane ogniem artyleryjskim wroga. Ale niekoniecznie to znaczylo, ze okret zatonal - gdy mogl sie przywlec do macierzystego portu/stoczni, reperowano uszkodzenia i dalej okret mogl sluzyc. Zabawa sie powtarzala...
- Okna na rufie, w razie koniecznosci, zdemontowywano i zamieniano je na dodatkowe luki dzialowe dla dzial, tzw. stern chasers, np. w sytuacji gdy okret uciekal goniacemu go przeciwnikowi i istniala koniecznosc dodatkowej obrony. Np. w kajucie Nelsona na hms Victory, jego hamak wisi podwieszony tuz obok jednego z dzial (mam takie zdjecie) . W sytuacji gdy zaistniala koniecznosc uzycia tego dziala, bezceremonialnie zdejmowano ow hamak i pan admiral musial ustapic miejsca owej kolubrynie. Podobnie rzecz sie miala z dzialami ustawionymi w wielkiej kajucie admiralskiej, zaraz obok stolu i krzesel posrodku. Okret bowiem nie zbudowano z mysla by stanowil on jakas wymyslna dekoracje, albo wehikul do przejazdzek morskich dla brytyjskiej arystokracji, ale wlasnie tylko i wylacznie jako plywajaca platforme do walenia z jej artylerii do wroga. Wszystko inne bylo drugoplanowe i sluzylo temu pierwszemu celowi. Gdyby teraz dodano takich wzmocnionych okiennic na ramy okienne, przy koniecznosci przemienienia ich na luki dzialowe, taki demontaz ich stanowilby jeszcze dodatkowa strate czasu, uciekalyby cenne sekundy...
- owczesna strategia walk na morzach polegala na tzw. strategii "linii" (stad nazwa okrety liniowe), tj. okrety obu stron, poustawiane jeden za drugim, przeplywaly wzdluz siebie w jakiejs odleglosci (~kilkuset metrow) i walily do siebie z artylerii. Im celniejsi byli artylerzysci, wiekszy kaliber i liczba dzial (tzw. broad side) i szybkostrzelnosc ich, tym przeciwnik otrzymywal wieksze uszkodzenia, wlacznie z kompletnym zniszczeniem okretu.
Anglicy koncentrowali sie przewaznie na ostrzale kadluba, tuz przy linii wodnej, by zmusic okret przeciwnika do zatoniecia. Francuzi zas ostrzeliwali omasztowanie i olinowanie wroga, by zniszczyc zdolnosc takiego okretu do manewrowania, po czym przejmowali go (abordaz) i brali na holu do swego macierzystego portu, by po jego odbudowaniu przejac go do wlasnej sluzby.
Takie przynajmniej bylo zalozenia obu stron.
Pierwszym z dowodcow ktory drastycznie zmienil taka strategie, byl wlasnie Nelson, ktory podczas slawetnej bitwy pod Trafalgarem nagle zdecydowal sie by, zamiast isc ze swymi okretami w tradycyjnej "linii", rownolegle do okretow francusko/hiszpanskich, przeciac ta linie pod katem prostym i wplywajac miedzy okrety wroga, tym samym uniemozliwiajac przeciwnikowi zaatakowanie jednostek brytyjskich, a jednoczesnie umozliwil wlasnym druzgocacy ostrzal dziobow i ruf okretow przeciwnika, ich piet Achillesowych - stad jego slynne zwyciestwo tamze. Francuzi i Hiszpanie byli oburzeni takim barbarzynstwem i ganili Nelsona za pogwalcenie wieloletnich tradycji morskich, ale... w ogolnym rozrachunku z historia liczy sie tylko ten kto odniosl zwyciestwo.
Po tej potyczce nikt juz nie bawil sie w jakies konwenanse i tak sterowal akcja podczas bitwy, by zwyciezyc. Termin "okrety liniowe" stracil juz wiec swe znaczenie, bo o jakiej linii mowimy?
Potem jeszcze podczas slynnej bitwy Jutlandzkiej w 1szej wojnie sw. tez zastosowano cos w rodzaju strategii "linii", ale obie strony - Brytyjczycy i Niemcy byli od siebie oddaleni znacznie dalej, a i potem, tym razem dowodca sil niemieckich adm. Scheer, zastosowal podobny do nelsonowskiego unik, ale w odwrotnym kierunku i wymknal sie znacznie potezniejszej flocie brytyjskiej, w miedzyczasie zadajac jej bolesne straty. Mimo, ze obie strony oglosily zwyciestwo (Niemcy, bo zadali Brytyjczykom wieksze straty, a Brytyjczycy, bo zachowali pole bitwy), to jednak strategiczne zwyciestwo przypadlo Niemcom - winiono potem bardzo adm. Jellicoe za nieudolnosc i zbytnia ostroznosc a Beatty za drugoplanowosc) Opinie byly i nadal sa w tej kwestii podzielone.
Ale, to historia...
W podsumowaniu, wydaje mi sie, ze byc moze w jakichs nielicznych przypadkach uzyto takich okiennic, ktore i tak chyba dawaly bardzo ograniczona ochrone przed kulami przeciwnika, bo te okiennice byly przeciez z drewna - ogolnie stosowanego materialu szkutniczego. Ale w przewazajacej ilosci przypadkow, chyba nie uzywano takich zabezpieczen - sluzba w marynarce zaglowej byla nader niebezpieczna i zycie ludzkie nie mialo wiekszej wagi a sluzylo do zwyciestw na morzach i poszerzaniu wplywow wlasnego monarchy...
Moze ktos z kolegow ma wlasne zdanie i pragnie sie nim z nami podzielic?